Description
फवारणीचे फायदे
▸ ड्रीपकॅल या कॅल्शियमयुक्त उत्पादनाचा वापर केल्यामुळे मुळांच्या टोकावरील (Root Cap)पेशींची निर्मिती होते व तंतुमय मुळे (fibrous root) अधिक प्रमाणात तयार होतात. त्यामुळे मुळांची वाढ आणि विकास होतो. परिणामी, जमिनीत उपलब्ध अन्नद्रव्यांचे शोषण मुळांद्वारे कार्यक्षमतेने होते, ज्यामुळे रोपांची वाढ आणि विकास चांगल्या प्रकारे होतो.
▸ ड्रीपकॅल या कॅल्शियमयुक्त उत्पादनाचा वापर केल्यामुळे टोमॅटो पिकामध्ये पेशीभित्ती (cell wall) मजबूत होतात आणि पेशींची विभागणी (cell division) अधिक सक्रियपणे होते. यामुळे खोडातील पेशी (stem tissues) घट्ट व मजबूत बनतात, परिणामी खोड जाड व निरोगी विकसित होते. आणि भाजीपाला पिकात खोड जाड असेल तर निघणारे फुटवे व निघणारे शेंडे जाड निघतात. परिणामी निघणाऱ्या फुलांची संख्या व गुणवत्ता चांगली असते.
▸ ड्रीपकॅल या कॅल्शियमयुक्त उत्पादनाचा वापर केल्यामुळे पेशींची विभागणी (cell division) आणि पेशीवाढ (cell elongation) सक्रिय होते, ज्यामुळे वनस्पतीच्या वाढीच्या केंद्रांमध्ये (growing points) ऊतकांची निर्मिती वेगाने होते. खोड जाड आणि मजबूत असल्यामुळे त्यामध्ये पाणी व अन्नद्रव्यांचा प्रवाह (translocation) अधिक प्रमाणात व सहजतेने होतो. परिणामी, झाडाला पोषण पुरवठा योग्य प्रमाणात मिळाल्याने फुलांच्या निर्माण प्रक्रियेसाठी (flower initiation process) आवश्यक उर्जा व अन्नद्रव्ये उपलब्ध होतात.त्यामुळे फुलांची निर्मिती (flower induction) वेगाने होते, फुलांची संख्या वाढते, तसेच फुलांची गुणवत्ता,आकार,रंग आणि टिकाऊपणा सुधारतो.
▸ ड्रीपकॅल या कॅल्शियमयुक्त उत्पादनाचा वापर केल्यामुळे वनस्पतीमध्ये पेशीभित्ती (cell wall) मजबूत होते आणि परागनलिका (pollen tube) वाढीसाठी आवश्यक कॅल्शियम आयन (Ca²⁺) सहज उपलब्ध होतात. यामुळे परागनलिकेची वाढ (pollen tube elongation) सुरळीत होते आणि फलन प्रक्रिया (fertilization process) प्रभावीपणे पार पडते.फुलधारणेनंतर तयार होणाऱ्या कोवळ्या फळांमध्ये कॅल्शियममुळे पेशींची स्थिरता टिकून राहते, त्यामुळे फुलगळ (flower drop) कमी होते व फळधारणा (fruit set) अधिक प्रमाणात होते. कॅल्शियम पेशीभित्ती मजबूत ठेवल्यामुळे फळांची वाढ नियमित होते,परिणामी झाडावर अधिक फुलं टिकतात, फळधारणा वाढते आणि उत्पादनाची गुणवत्ता तसेच प्रमाण दोन्ही सुधारतात.
▸ ड्रीपकॅल या कॅल्शियमयुक्त उत्पादनाचा वापर केल्यामुळे फळांतील पेशींची विभागणी (cell division) आणि पेशीवाढ (cell elongation) या दोन्ही प्रक्रिया सक्रिय होतात. कॅल्शियम हे पेशीभित्तीचा (cell wall) मुख्य घटक असल्यामुळे नव्याने तयार होणाऱ्या फळांच्या पेशी मजबूत, लवचिक आणि विस्तारक्षम बनतात.यामुळे फळामध्ये पेशींची संख्या व आकार दोन्ही वाढतात, ज्यामुळे फळांचा व्यास (fruit diameter) आणि वजन वाढते. तसेच कॅल्शियममुळे फळांतील पाणी व अन्नद्रव्यांचा वाहतूक प्रवाह (translocation of nutrients and water) सुरळीत राहतो, त्यामुळे फळांना सतत पोषण मिळतं.परिणामी, फळांची वाढ नियमित आणि संतुलित होते,
▸ड्रीपकॅल या कॅल्शियमयुक्त उत्पादनाचा वापर केल्यामुळे पिकांच्या पेशीभित्ती (cell wall) आणि पेशीझिल्ली (cell membrane) दोन्ही मजबूत बनतात. कॅल्शियम आयन (Ca²⁺) हे पेशीझिल्लीच्या संरचनेत स्थिरता आणतात व आयनांच्या हालचाली (ion exchange) नियंत्रित ठेवतात. त्यामुळे पेशींमधील पाणी साठवण्याची व नियंत्रित वापरण्याची क्षमता वाढते.ज्यामुळे वनस्पतीत osmotic balance (वनस्पतीच्या पेशीमध्ये पाणी आणि विरघळलेले क्षार (salts, nutrients) यांचं प्रमाण संतुलित ठेवणं.)टिकून राहते, ज्यामुळे उष्णता, दुष्काळ, पाण्याची कमतरता, तसेच क्षारीय किंवा आम्लीय मातीतील ताण अशा प्रतिकूल परिस्थितींमध्ये stress tolerance (ताण सहन क्षमता) वाढते.
▸ ड्रीपकॅल या कॅल्शियमयुक्त उत्पादनाचा वापर केल्यामुळे टोमॅटो पिकामध्ये फळांची पेशीभित्ती (cell wall) आणि पेशीमधील सिमेंटसारखी रचना (middle lamella) मजबूत बनते. कॅल्शियम हे कॅल्शियम पेक्टेट (Calcium pectate) स्वरूपात पेशींना एकमेकांशी घट्ट बांधून ठेवते.जेव्हा कॅल्शियम योग्य प्रमाणात उपलब्ध असतं,तेव्हा फळातील पेशी लवचिक (elastic) आणि ताण सहन करण्यास सक्षम राहतात. त्यामुळे फळ वाढीच्या काळात पाणी किंवा अन्नद्रव्यांचा प्रवाह वाढला तरी पेशी फुटत नाहीत.याशिवाय, कॅल्शियममुळे फळांमधील पाणी संतुलन (osmotic balance) नियंत्रित राहतो, ज्यामुळे फळं अचानक फुगून चिरत नाहीत,फळ फुटणे (fruit cracking) किंवा चिरणे कमी होते.
▸ ड्रीपकॅल या कॅल्शियमयुक्त उत्पादनाचा वापर केल्यामुळे टोमॅटो/शिमला मिरची/वांगे पिकामध्ये ब्लॉसम एंड रॉट (Blossom End Rot) हा रोग होत नाही कारण कॅल्शियम फळांच्या वाढीच्या सुरुवातीच्या अवस्थेत अत्यंत महत्त्वाची भूमिका बजावतो.कॅल्शियम हे फळाच्या तळाच्या भागातील (blossom end) पेशींमध्ये भित्ती (cell wall) मजबूत ठेवतं. जेव्हा फळ वाढतं, तेव्हा या भागात पेशींची संख्या आणि आकार झपाट्याने वाढतात अशावेळी जर कॅल्शियम कमी असेल तर पेशींच्या भित्ती कमकुवत होतात आणि त्या फुटून काळपट डाग (necrotic tissue) तयार होतात.ड्रीपकॅलमधील कॅल्शियम आयन (Ca²⁺) या पेशींना स्थिरता (stability) देतात, ज्यामुळे फळाच्या टोकाला होणारी पेशींची नासाडी/कुज थांबते.
ठिबकसाठी प्रमाण
ड्रीपकॅल ठिबकद्वारे कसे सोडावे?
1️⃣ ठिबक स्वच्छ करा :
▸सुरुवातीला ठिबक लाईनमध्ये साचलेले पाणी काही मिनिटे सोडून द्या, ज्यामुळे लाईनमधील अडथळे, माती किंवा रासायनिक अवशेष बाहेर पडतील.
2️⃣ स्वच्छ पाणी घ्या :
▸ड्रम किंवा टाकीमध्ये आवश्यक प्रमाणात स्वच्छ पाणी घ्या. (शक्यतो pH 6.0–7.0 असलेले पाणी वापरा.)
3️⃣ DripCal मिसळा :
▸ड्रममध्ये घेतलेल्या पाण्यात आवश्यक प्रमाणात DripCal घाला आणि चांगले ढवळा, जेणेकरून द्रावण पूर्णपणे मिसळेल आणि तळाशी काहीही साचणार नाही.
4️⃣ मिश्रण तयार झाल्यानंतर:
▸DripCal चे द्रावण तयार झाल्यानंतर ते लगेच ठिबकद्वारे सोडा.
5️⃣ शेवटी ठिबक स्वच्छ धुवा :
▸DripCal सोडून झाल्यावर ५–१० मिनिटे फक्त स्वच्छ पाणी ठिबकद्वारे सोडा, ज्यामुळे लाईनमध्ये कोणतेही अवशेष राहणार नाहीत.
⚠️ ड्रीपकॅल सोडताना घ्यावयाची काळजी
1️⃣ ठिबक यंत्रणा स्वच्छ ठेवणे
▸DripCal सोडण्यापूर्वी ठिबक लाईनमध्ये ५–१० मिनिटे स्वच्छ पाणी सोडा.
▸लाईनमध्ये जुनी खते, आम्ल किंवा माती साचलेली असल्यास कॅल्शियम त्याच्याशी प्रतिक्रिया देऊन कॅल्शियम सल्टचे ठसे (deposits) तयार करू शकते.
▸यामुळे ठिबक ब्लॉकेज होण्याचा धोका वाढतो.
2️⃣ इतर खतांसोबत मिसळू नका
▸ DripCal कधीही फॉस्फेट (phosphorus), सल्फेट (sulphur), किंवा सल्फ्युरिक अॅसिड असलेल्या खतांसोबत एकत्र वापरू नका.
▸ अशा खतांमुळे कॅल्शियम फॉस्फेट किंवा कॅल्शियम सल्फेट तयार होऊन द्रावण जमतं (precipitate) आणि ठिबक लाईन ब्लॉक होते.
▸ किमान 24 तासांचं अंतर ठेवा इतर खतांच्या फर्टिगेशनपूर्वी किंवा नंतर.
3️⃣ पाण्याचा pH तपासा
▸ DripCal देताना पाण्याचा pH 6.0–7.0 दरम्यान असावा.
▸ pH जास्त (अल्कलाइन) असल्यास कॅल्शियमचे उपलब्धतेवर परिणाम होतो.
▸ जर पाणी कठीण (hard water) असेल तर pH नियंत्रक वापरावा.
4️⃣ द्रावण तयार करताना योग्य क्रम पाळा
▸ स्वच्छ पाण्याने टाकी अर्धी भरा.
▸ हळूहळू DripCal घाला आणि ढवळत राहा.
▸ पूर्णपणे विरघळल्यावर उरलेले पाणी टाकीत जोडा.
▸ हे द्रावण तयार झाल्यानंतर लगेच वापरा.
(जास्त वेळ ठेवल्यास कॅल्शियम साचू शकतो.)
5️⃣ सोडण्याची वेळ
▸ सकाळी लवकर किंवा संध्याकाळी ठिबक चालू असताना द्रावण सोडावे.
▸ उष्णतेच्या वेळेत (दुपारी) देणे टाळावे कारण उच्च तापमानात शोषण कमी होते.
6️⃣ सोडून झाल्यावर फ्लशिंग
▸ DripCal सोडून झाल्यावर 10–15 मिनिटे स्वच्छ पाणी ठिबकद्वारे सोडा.
▸ यामुळे लाईनमधील कोणतेही अवशेष निघून जातात आणि ब्लॉकेज टाळता येतो.




