Tata Glazer

रासायनिक घटक

▸ यामध्ये मेटलॅक्झील 35% डब्ल्यू.एस. (Metalaxyl 35% WS) Water Dispersible Powder for Slurry Seed Treatment हा रासायनिक घटक असतो.

रासायनिक गट

▸ फिनाईलअमाइड (Phenylamide) – उपगट: असायल-अलानाइन (Acylalanine)

बुरशीनाशक प्रकार व क्रिया प्रकार:

▸ बुरशीनाशक प्रकार: तीव्र आंतरप्रवाही (Highly Systemic)

▸ आंतरप्रवाही असल्यामुळे बीजप्रक्रियेनंतर हे बियाण्याच्या आवरणातून आणि उगवणाऱ्या मुळांद्वारे (Roots) आतमध्ये शोषले जाते. त्यानंतर ते वनस्पतींच्या ‘झायलम’ (Xylem) पेशींच्याद्वारे वरच्या दिशेने (Acropetal action) पिकाच्या खोडात आणि पानांत पोहोचते.

▸ क्रिया प्रकार: प्रामुख्याने प्रतिबंधात्मक (Preventive) + उपचारात्मक (Curative)

▸ बुरशीजन्य रोगाचा प्रादुर्भाव होण्यापूर्वी (म्हणजेच पेरणीच्या वेळी) वापरल्यास, हे पिकाला सुरुवातीच्या ३० ते ४० दिवसांपर्यंत जमिनीतील आणि बियाण्यातील बुरशीपासून (Systemic Protection) संरक्षण देते.
▸बुरशीजन्य रोगाचा प्रादुर्भाव होण्यापूर्वी वापरल्यास प्रतिबंधात्मक (Preventive) आणि बुरशीजन्य रोगाचा प्रादुर्भाव झाल्यानंतर सुरुवातीस उपचारात्मक (Curative) नियंत्रण देते.

कार्यपद्धती (Mode of Action)

▸ मेटलॅक्झील (Metalaxyl) हे न्यूक्लिक ॲसिड संश्लेषण अवरोधक (Nucleic Acid Synthesis Inhibitor) गटातील बुरशीनाशक आहे.

▸ हे बुरशीनाशक बुरशीच्या पेशींमधील केंद्रकात (Nucleus) असलेल्या ‘आर.एन.ए. पॉलिमरेज-१’ (RNA Polymerase-I) या विकराच्या (Enzyme) कार्यात अडथळा आणते. यामुळे बुरशीचे ‘रायबोसोमल आर.एन.ए.’ (rRNA synthesis) तयार होण्याची प्रक्रिया थांबते. आर.एन.ए. अभावी नवीन प्रथिनांची निर्मिती (Protein Synthesis) होत नाही, ज्यामुळे बुरशीची वाढ आणि प्रसार जागीच थांबतो.

▸ या गटाला फिनाईलअमाइड (Phenylamide – PA) फंगिसाइड असे म्हणतात. (FRAC Group: 4)

वापरण्याची पद्धत

▸ फवारणी,आळवणी,ठिबक,बीजप्रक्रिया

Metalxyl 35% WS पीक व लक्षित बुरशीजन्य रोग

Metalxyl 35% WS – बुरशी व लक्षणे ओळख चार्ट

प्रमाण

▸आळवणीसाठी : 1.5 ते 2 ग्रॅम प्रती लीटर
▸ ठिबकसाठी : 500 ग्रॅम प्रती एकर

मेटलॅक्झील प्रतिकारशक्ती व्यवस्थापन (Resistance Management)

‘क्रॉस रेझिस्टन्स’ टाळणे (Avoid Cross-Resistance):

▸ शास्त्रीय कारण: मेटलॅक्झील हे ‘फिनाईलअमाइड’ (Phenylamide – PA) या रासायनिक गटातील आहे. या गटातील इतर बुरशीनाशके (उदा. बेनालॅक्झील) आणि मेटलॅक्झील यांची कार्यपद्धती समान आहे. जर बुरशीने मेटलॅक्झील विरुद्ध प्रतिकारशक्ती तयार केली, तर ती या गटातील इतर औषधांनाही दाद देत नाही.
▸ टीप: जर तुम्ही बियाण्याला हे बुरशीनाशक लावले असेल आणि तरीही पिकावर केवडा (Downy Mildew) आला, तर याचा अर्थ बुरशीने रेझिस्टन्स तयार केला असू शकतो. अशा वेळी फवारणीसाठी पुन्हा ‘मेटलॅक्झील’ (उदा. रिडोमिल/मॅटको) न वापरता वेगळ्या गटातील औषध (उदा. सायमोक्झानील) वापरावे.

‘मोड ऑफ ॲक्शन’ मध्ये बदल (Rotate Mode of Action):

▸ शास्त्रीय कारण: हे बुरशीनाशक बुरशीच्या ‘आर.एन.ए.’ (RNA Synthesis) तयार करण्याच्या प्रक्रियेत एका विशिष्ट ठिकाणी अडथळा आणते. जर याचा आणि या गटाचा अतिवापर झाला, तर बुरशी जनुकीय बदल करून याला विरोध करते.
▸ टीप: साखळी तोडण्यासाठी, बियाण्याला मेटलॅक्झील लावल्यानंतर, पिकावर पहिली फवारणी घेताना शक्यतो ‘स्पर्शजन्य’ (Contact) किंवा वेगळ्या गटातील बुरशीनाशकाची (उदा. कॉपर किंवा मॅन्कोझेब) घ्यावी.

‘सिंगल साईट’ धोका (Single Site Action):

▸ शास्त्रीय कारण: मेटलॅक्झील हे ‘सिंगल साईट’ (Single Site) बुरशीनाशक आहे. बुरशीला याच्या विरोधात रेझिस्टन्स तयार करणे खूप सोपे असते. म्हणूनच मेटलॅक्झीलचा समावेश ‘हाय रिस्क’ (High Risk) गटात (FRAC Group 4) केला जातो.
▸ टीप: जरी हे बीजप्रक्रियेसाठी एकटे (Solo) वापरले जात असले, तरी याचा उद्देश फक्त सुरुवातीच्या ३० दिवसांचे संरक्षण करणे हा आहे. त्यानंतरच्या संरक्षणासाठी याच्यावर अवलंबून न राहता इतर औषधे वापरावीत.

वापराची वारंवारता (Frequency of Application):

▸ नियम: एका पिकाच्या हंगामात हे बुरशीनाशक फक्त १ वेळा (बीजप्रक्रियेसाठी) वापरावे.
▸ टीप: हे WS फॉर्म्युलेशन असल्याने याची कधीही फवारणी करू नये. हे फक्त बियाण्याला चोळण्यासाठीच आहे.

उपचारात्मक पेक्षा प्रतिबंधात्मक वापर (Preventive over Curative):

▸ शास्त्रीय कारण: बीजप्रक्रिया हीच सर्वात मोठी प्रतिबंधात्मक (Preventive) उपाययोजना आहे. जेव्हा बुरशीचा प्रादुर्भाव नगण्य असतो (बियाण्यावर सुप्त अवस्थेत), तेव्हाच हे बुरशीनाशक बुरशीला मारते.
▸ टीप: रोग आल्यावर फवारणी करण्यापेक्षा, रोग येऊच नये म्हणून पेरणीच्या आधीच याचा वापर करणे हे ‘रेझिस्टन्स मॅनेजमेंट’साठी सर्वात उत्तम आहे.

योग्य डोस आणि कव्हरेज (Optimal Dose & Selection Pressure):

▸ शास्त्रीय कारण: बीजप्रक्रियेमध्ये जर औषधाचे प्रमाण कमी पडले किंवा काही बियाण्यांना औषध लागले नाही, तर त्या बियाण्यांमधून बुरशी जिवंत राहते (Selection Pressure) आणि पुढे संपूर्ण पिकात पसरते.
▸ टीप: नेहमी शिफारस केलेला डोस (३ ते ६ ग्रॅम प्रति किलो) वापरावा. बियाण्याला औषध लावताना त्याची पेस्ट (Slurry) करून लावावी जेणेकरून प्रत्येक बियाण्याला बुरशीनाशकचा समान थर (Uniform Coating) मिळेल.

मुख्य वैशिष्ट्ये:

▸ विशिष्ट श्रेणीतील नियंत्रण (Specific Spectrum Control) – हे औषध केवडा (Downy Mildew), रोपमर (Damping Off), पांढरा तांबेरा (White Rust) आणि गोसावी (Green Ear) यांसारख्या जमिनीतून आणि बियाण्यातून पसरणाऱ्या घातक रोगांवर प्रभावी नियंत्रण मिळवते.

▸ तीव्र आंतरप्रवाही क्रिया (Highly Systemic Action) – हे अतिशय वेगाने काम करणारे आंतरप्रवाही बुरशीनाशक आहे. बीजप्रक्रियेनंतर हे औषध बियाण्यात शोषले जाते आणि उगवणीनंतर मुळांवाटे पिकाच्या खोडात व पानात (Systemic) पसरून रोगाचा सामना करते.

▸ दुहेरी कार्यपद्धती (Systemic Protection) – हे बियाण्यामध्ये लपलेल्या बुरशीचा नाश करते (Curative) आणि जमिनीतून हल्ला करणाऱ्या बुरशीपासून रोपाचे संरक्षण (Preventive) करते.

▸ निरोगी उगवण शक्ती (Healthy Germination) – हे जमिनीतील ‘पिथियम’ बुरशीला मारत असल्यामुळे, बियाण्याची उगवण (Germination) १००% यशस्वी होते आणि रोपे सुरुवातीपासूनच जोमदार व निरोगी दिसतात.

▸ WS स्वरूप (Water Dispersible Powder for Slurry) – हे खास बीजप्रक्रियेसाठी बनवलेले स्वरूप आहे. पाण्यात टाकल्यावर याची ‘पेस्ट’ (Slurry) तयार होते, जी बियाण्याला एकसारखी आणि घट्ट चिकटून राहते. (हे फवारणीसाठी नाही).

▸ दीर्घकाळ टिकणारे संरक्षण (Long Term Protection) – आंतरप्रवाही असल्यामुळे, हे पिकाला उगवणीनंतर पहिले ३० ते ४० दिवस जमिनीतील आणि वातावरणातील बुरशीपासून (विशेषतः केवड्यापासून) सुरक्षित ठेवते.

🎥 कृषिविद्या व्हिडिओ 

खालील व्हिडिओमध्ये उत्पादनाचा वापर दाखवला आहे 👇

Glazer ला पर्याय म्हणून खालील उत्पादनांचा वापर करू शकता.

उत्पादन	फोटो	200 लि. साठी पॅकिंग	किंमत	खरेदी
Advance Pesticide Matrix		250 ग्रॅम	₹ —	View
Krishi Rasayan Krilaxyl		250 ग्रॅम	₹ —	View
Nivhino Mask		250 ग्रॅम	₹ —	View
Tropical Agro Tagron 35		250 ग्रॅम	₹ —	View

प्रश्न १: Glazer बुरशीनाशक आंतरप्रवाही की स्पर्शजन्य आहे?
उत्तर: Glazer हे एक अतिशय तीव्र आंतरप्रवाही (Systemic) बुरशीनाशक आहे.

प्रश्न २: Glazer कोणत्या रासायनिक गटातील आहे?
उत्तर: हे फिनाईलअमाइड (Phenylamide) गटातील आणि विशेषतः ‘असायल-अलानाइन’ प्रकारातील बुरशीनाशक आहे.

प्रश्न ३: Glazer systemic आहे का?
उत्तर: हो, हे हायली सिस्टेमिक आहे. बियाण्याला लावल्यानंतर हे उगवणीच्या वेळी मुळांद्वारे शोषले जाते आणि कोवळ्या रोपाच्या खोडात व पानात पसरते.

प्रश्न ४: Glazer मध्ये preventive आणि curative गुण आहेत का?
उत्तर: हो. हे बियाण्यातील बुरशी मारते (Curative) आणि जमिनीतील बुरशीपासून रोपाचे संरक्षण करते (Preventive).

प्रश्न ५: Glazer कोणत्या रोगांवर जास्त परिणामकारक आहे?
उत्तर: केवडा (Downy Mildew), रोपमर (Damping off), पांढरा तांबेरा (White Rust) आणि गोसावी (Green Ear).

प्रश्न ६: Glazer आणि Thiram/Captain मध्ये काय फरक आहे?
उत्तर: Thiram/Captain हे स्पर्शजन्य आहेत (फक्त बियांच्या वर काम करतात), तर Glazer हे आंतरप्रवाही आहे (ते रोपाच्या आत शिरून ३०-४० दिवस संरक्षण देते).

प्रश्न ७: Glazer ला पर्याय काय आहे?
उत्तर: Syngenta Apron (एप्रन) किंवा Metalaxyl 35% WS घटक असलेली इतर उत्पादने.

प्रश्न ८: Glazer भुरीवर (Powdery Mildew) प्रभावी आहे का?
उत्तर: नाही. Glazer भुरीवर अजिबात काम करत नाही.

प्रश्न ९: Glazer करपा (Anthracnose) नियंत्रणासाठी वापरावा का?
उत्तर: नाही, हे करप्यासाठी वापरले जात नाही.

प्रश्न १०: Glazer मर रोगावर (Wilt/Damping Off) चालतो का?
उत्तर: हो, रोपवाटिकेत होणाऱ्या ‘डॅम्पिंग ऑफ’ (रोप कोलमडणे) आणि ‘पिथियम’ मुळे होणाऱ्या सड/मर रोगासाठी हे जगात सर्वोत्तम औषध आहे.

प्रश्न ११: Glazer फळकूजवर (Fruit Rot) मदत करतो का?
उत्तर: फळांवर फवारणीसाठी याचा वापर होत नाही, पण बियाणे प्रक्रियेमुळे सुरुवातीची कंदकुज किंवा मुळकुज थांबते.

प्रश्न १२: Glazer पानांवरील ठिपके (Leaf Spot) वर किती परिणामकारक आहे?
उत्तर: हे पानावरील ठिपक्यांवर (Cercospora/Alternaria) काम करत नाही.

प्रश्न १३: बाजरीवरील गोसावी रोगासाठी Glazer चालेल का?
उत्तर: हो, बाजरीवरील गोसावी (Green Ear) रोखण्यासाठी पेरणीपूर्वी Glazer ची बीजप्रक्रिया करणे हाच एकमेव खात्रीशीर उपाय आहे.

प्रश्न १४: सूर्यफुलावर Glazer वापरावे का?
उत्तर: हो, सूर्यफुलात बियाण्यातून येणारा केवडा (Downy Mildew) रोखण्यासाठी याची बीजप्रक्रिया अत्यंत आवश्यक आहे.

प्रश्न १५: Glazer बीजप्रक्रियेसाठी किती वापरावे? (डोस)
उत्तर: साधारणपणे ३ ते ६ ग्रॅम प्रति किलो बियाणे (पिकांनुसार डोस बदलतो, उदा. बाजरीसाठी ६ ग्रॅम, सोयाबीनसाठी ३ ग्रॅम).

प्रश्न १६: एका एकरासाठी Glazer किती लागते?
उत्तर: हे एकरावर नाही, तर बियाण्याच्या वजनावर अवलंबून असते.

प्रश्न १७: Glazer ची फवारणी (Spraying) करू शकतो का?
उत्तर: नाही. हे WS (Water Dispersible Powder for Slurry) फॉर्म्युलेशन आहे, जे फक्त बियाण्याला लावण्यासाठी बनवले आहे. फवारणीसाठी ‘मॅटको’ किंवा ‘रिडोमिल’ वापरावे.

प्रश्न १८: रोग फार वाढला असेल तर डोस वाढवावा का?
उत्तर: हे पेरणीपूर्वी वापरायचे औषध आहे. रोग आल्यावर याचा उपयोग नाही, तिथे फवारणीची औषधे लागतील.

प्रश्न १९: पावसाळ्यात Glazer वापरू शकतो का?
उत्तर: हो, पावसाळी हंगामात पेरणी करताना जमिनीत ओलावा जास्त असतो, ज्यामुळे बुरशी वाढते. अशा वेळी Glazer लावलेले बियाणे सुरक्षित राहते.

प्रश्न २०: बियाण्याला लावल्यानंतर किती वेळाने पेरणी करावी?
उत्तर: बियाण्याला औषध लावून सावलीत सुकवावे आणि त्यानंतर (साधारण अर्ध्या-एक तासानंतर) किंवा दुसऱ्या दिवशी पेरणी करावी.

प्रश्न २१: सोयाबीन बीजप्रक्रियेसाठी Glazer चालेल का?
उत्तर: हो, सोयाबीनमध्ये ‘फायटोप्थोरा’ (Phytophthora) मुळे होणारी मर थांबवण्यासाठी हे खूप प्रभावी आहे.

प्रश्न २२: टोमॅटो/मिरची रोपवाटिकेत Glazer कसे वापरावे?
उत्तर: बियाण्याला लावून पेरणी करावी किंवा रोपे उगवल्यानंतर मर होत असल्यास ड्रेन्चिंग (आळवणी) साठी वापरू शकता.

प्रश्न २३: आले/हळद कंदप्रक्रियेसाठी Glazer वापरू शकतो का?
उत्तर: हो, कंद सड (Soft Rot) रोखण्यासाठी हे एक उत्कृष्ट औषध आहे.

प्रश्न २४: Glazer सर्व पिकांच्या बियाण्यांसाठी सुरक्षित आहे का?
उत्तर: हो, योग्य डोस वापरल्यास उगवण शक्तीवर (Germination) कोणताही विपरीत परिणाम होत नाही.

प्रश्न २५: Glazer कीटकनाशकांसोबत (Seed Treatment Insecticide) मिसळता येते का?
उत्तर: हो, हे Gaucho (Imidacloprid) किंवा Cruiser (Thiamethoxam) सारख्या बियाणे प्रक्रिया कीटकनाशकांसोबत मिसळता येते.

प्रश्न २६: Glazer रायझोबियम किंवा कल्चर सोबत लावता येते का?
उत्तर: हो, पण आधी Glazer लावून बियाणे सुकवावे आणि सर्वात शेवटी कल्चर (Rhizobium/PSB) लावावे.

प्रश्न २७: Glazer, Copper किंवा Sulphur सोबत मिसळू शकतो का?
उत्तर: नाही, हे टाळावे.

प्रश्न २८: बीजप्रक्रिया कशी करावी (Slurry Method)?
उत्तर: Glazer पावडरमध्ये थोडे पाणी टाकून त्याची ‘पेस्ट’ (Slurry) बनवा आणि ती बियाण्याला एकसारखी चोळा.

प्रश्न २९: Glazer ठिबक (Drip) किंवा आळवणी (Drenching) द्वारे देता येते का?
उत्तर: हो, जर रोपवाटिकेत मर रोग आला असेल, तर याची आळवणी करता येते.

प्रश्न ३०: Glazer मुळे पीक हिरवेगार होते का?
उत्तर: हो, मुळे निरोगी राहिल्यामुळे पीक जोमदार आणि हिरवेगार दिसते.

प्रश्न ३१: Glazer चा परिणाम किती दिवस टिकतो?
उत्तर: पेरणीनंतर साधारण ३० ते ४० दिवस हे पिकाचे संरक्षण करते.

प्रश्न ३२: Glazer वापरल्याने उत्पादनात फरक पडतो का?
उत्तर: हो, कारण हे सुरुवातीलाच रोपांची संख्या (Plant Population) कमी होऊ देत नाही, ज्यामुळे अंतिम उत्पादन वाढते.

प्रश्न ३३: Resistance management कसे करावे?
उत्तर: बियाण्याला Glazer लावल्यावर, पिकावर पहिली फवारणी ‘मेटलॅक्झील’ (उदा. Matco) ची न घेता दुसऱ्या गटाची घ्यावी.

प्रश्न ३४: Glazer कोणत्या कंपनीचे उत्पादन आहे?
उत्तर: Glazer हे Tata Rallis या कंपनीचे उत्पादन आहे.

प्रश्न ३५: Glazer स्वस्त आहे की महाग?
उत्तर: हे खूपच स्वस्त पडते कारण प्रति किलो बियाण्याला फक्त ३-६ ग्रॅम लागते.

प्रश्न ३६: Glazer पावडर स्वरूपात आहे की लिक्विड?
उत्तर: हे WS (Powder) स्वरूपात असते जे पाण्यात मिसळून पेस्ट बनते.

प्रश्न ३७: उघड्या हाताने बीजप्रक्रिया करावी का?
उत्तर: नाही, नेहमी हातात ग्लोव्हज घालूनच बीजप्रक्रिया करावी.

प्रश्न ३८: साठवणुकीतील धान्याला कीड लागू नये म्हणून Glazer वापरू शकतो का?
उत्तर: अजिबात नाही. हे विषारी आहे आणि फक्त पेरणीच्या बियाण्यासाठीच आहे, खाण्याच्या धान्याला लावू नये.

प्रश्न ३९: मोहरी (Mustard) पिकात याचा काय फायदा?
उत्तर: मोहरीवर सुरुवातीला येणारा पांढरा तांबेरा (White Rust) याच्या बीजप्रक्रियेमुळे पूर्णपणे थांबतो.

प्रश्न ४०: याने कोलेटोट्रिकम (Anthracnose) जातो का?
उत्तर: नाही, त्यासाठी Thiram किंवा Carbendazim वापरावे लागते.

प्रश्न ४१: Glazer आणि Trichoderma एकत्र वापरू शकतो का?
उत्तर: शक्यतो टाळावे. कारण Glazer हे बुरशीनाशक आहे आणि ट्रायकोर्मा ही जिवंत बुरशी आहे. Glazer ट्रायकोर्माला मारू शकते.

प्रश्न ४२: जुन्या बियाण्याला Glazer लावले तर उगवण होईल का?
उत्तर: हे बियाण्याची उगवण क्षमता वाढवत नाही, फक्त बियाण्याला बुरशीमुळे मरण्यापासून वाचवते.

प्रश्न ४३: ज्वारीच्या काळी (Smut) रोगावर हे चालते का?
उत्तर: नाही, काळी रोगासाठी ‘सल्फर’ (Gandhak) ची बीजप्रक्रिया करावी लागते. Glazer केवड्यासाठी आहे.

प्रश्न ४४: Glazer मुळे बियाण्याचा रंग बदलतो का?
उत्तर: हो, औषध लावल्यावर बियाण्याला लालसर/गुलाबी छटा येते, ज्यामुळे ‘प्रक्रिया केलेले बियाणे’ ओळखणे सोपे जाते.

भुरी आली होती पण Galileo फवारणी दिल्यावर 3–4 दिवसात छान परिणाम दिसला. पानं healthy आणि चमकदार झाली.

पानांवर रिंग सारखे डाग आले होते. Galileo + एक contact fungicide दिल्यावर रोग वाढ थांबली. उत्पादनातही स्पष्ट फरक!

द्राक्ष बागेत powdery mildew वाढत होता. Galileo दिल्यावर fungal spread पूर्ण थांबला आणि पिकाचा shine खूप वाढला.

सोयाबीनमध्ये छोटे-छोटे ठिपके होते. Galileo दिल्यावर 3 दिवसात improvement दिसली आणि spread थांबला.

⭐ शेतकऱ्यांचे farmspot crop schedule वापरल्यानंतरच्या प्रतिक्रिया

टॉमॅटोमध्ये खत व्यवस्थापन

टॉमॅटो पिकासाठी योग्य खतांचा वापर कसा करावा हे जाणून घ्या.

Read More

कांदा रोपवाटिका टिप्स

कांदा पिकासाठी सर्वोत्तम रोपवाटिका आणि काळजी टिप्स.

Read More

सेंद्रिय खतांचा वापर

पिकासाठी सेंद्रिय खतांचा कसा योग्य वापर करावा हे शिका.

Read More

टमाटर रोग नियंत्रण

टॉमॅटो पिकातील रोगांचे नियंत्रण कसे करावे.

Read More

शेतीसाठी आधुनिक तंत्रज्ञान

शेतीतील आधुनिक तंत्रज्ञानाचा उपयोग करून उत्पादन वाढवा.

Read More